چکیدهمهدویت اعتقادی پایهای است که همواره در میان باورهای اسلامی بدان اهتمام و توجه ویژهای شده است و این اهتمام همچنان در سخنان پیشوایان معصوم(ع) و بزرگان دین بازتاب یافته است.گسترۀ بحثها دربارۀ این اعتقاد سترگ نه تنها امور کلی، که بسیاری از امور جزئی را نیز دربر گرفته است. یکی از این امور، «حکم نامبردن» آن حضرت به ...
چکیدهآیۀ ارتداد مائده: 54) در نظر برخی مفسران اهلسنت، در مبحث خلافت جایگاهی ویژه دارد و یکی از مستندات اصلی آنان در اثبات خلافت ابوبکر و دیگر خلفاست، تا جایی که فخر رازی این آیۀ شریفه را قویترین دلیل بر صحت امامت و خلافت ابوبکر میداند. او با همین پیشفرض دلالت آیۀ بعد _ یعنی آیۀ ولایت _ را بر امامت حضرت علیع)باطل اعلام می...
چکیده«سبک زندگی» به معنای مجموعه رفتارهایی برآمده از نگرشها، هنجارها و باورهای فردی و اجتماعی است. سبک زندگی در هر جامعهای شخصیت و هویت فردی و جمعی را آشکار میسازد، به طوری که میتوان تمایز فرهنگی و تمدنی جوامع را با یکدیگر بر اساس سبک زندگی آنان تشخیص داد. این نگرشها و باورها در هر جامعه متأثر از عوامل متفاوتی ...
چکیدهاندیشۀ مهدویت به معنای قیام یکی از فرزندان رسول خدا(ص) به نام حضرت مهدی(عج)در آخر الزمان، میان شیعه و اهلسنت مشترک است. گرچه این دو گروه در تفسیر واژۀ مهدی که مقصود مهدی نوعی است یا مهدی شخصی اختلاف نظر دارند؟ براساس این اندیشه، در تاریخ اسلام عدّهای با ادعای مهدویت جامعۀ اسلامی را تا مدّتی مشغول ساخته و سبب انحرافاتی شدهاند ...
چکیدهامام مهدی(عج)تمام کنندۀ هدف انبیا، و دوران ظهور آن حضرت، دوران تحقق غایت خلقت است؛ از اینرو در قرآن از ایشان به صورتهای گوناگون یاد شده است. خداوند متعال در قرآن گاه به شکل مستقیم از آیندۀ حیات بشر بر زمین که مقارن با دوران ظهور امام مهدی(عج)است، سخن میگوید؛ گاه با تمثیل به پدیدههایی در طبیعت، جایگاه امام مهدی(عج)را ...
چکیدهدر این نوشتار، قاعدۀ لطف و ثمرات آن بررسی و نقد میشود. استفاده از این قاعده برای اثبات نبوت و حجیت اجماع و نظایر آن محل تأمل است و کلیّت این قاعده جای بحث دارد. نمیتوان گفت واجب است که خدا هر لطفی را _ چه مقرِّب باشد چه محصِّل_ موهبت کند، حتی اگر نبودش نقض غرض باشد؛ زیرا گاهی یک غرض با غرض دیگر تزاحم پیدا میکند. از سویی با فرض ...
چکیدهاحمد بن اسماعیل معروف به احمد حسن، یکی از مدعیانی است که در سالهای اخیر به ادعای اینکه امام مفترض الطاعه، مهدی، قائم، وصی امام مهدی، نوۀ آن حضرت و یمانی است، برای خود شهرتی به هم زده و در گوشه و کنار عدهای را فریفته و با خود همراه کرده است. وی و طرفدارانش برای اثبات ادعاهای خود به برخی از روایات تمسک جستهاند. در این ...
چكیدهپرداختن به تربیت الهی نوآموزان و فراگیران جامعۀ اسلامی اعم از کودکان، نوجوانان و جوانان و تلاش برای تحقق حیات طیبه و قرب الهی، همواره از دغدغههای نظام تعلیم و تربیت کشورمان بوده است. در این راستا از گذشته تا کنون گامهایی هرچند نمادین و نهچندان بنیادین در ابعاد گوناگون تربیت اسلامی، دینی و قرآنی برداشته شده است. روشن است که محور ...
چكیدهدر این نوشتار، مفاهیم، ریشههای تاریخی و مؤلفههای تربیت دینی به عنوان تربیتی زمینهساز برای دستیابی به ایمان و ثمرات آن، و مقایسۀ این نوع تربیت با آموزههای سکولار برای شناخت بهتر چالشها و آسیبها بررسی میشود. از آنجا که در جامعۀ اسلامی ایران، آموزه و تربیت سکولار جایگاهی نداشته و ندارد، چندان ...
چکیدهتربیت زمینهساز در اسلام، جایگاهی بسیار والا دارد. حکومت اسلامی همچون دیگر امور جامعه، مسئول اینگونه تربیت، نیز هست. روایات متعدد از پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) دربارۀ وظایف منتظران و جایگاه آنان نزد خداوند، بیانگر اهتمام آنان به تربیت زمینهساز ظهور است.پژوهشها بر ضعف عملکرد نهادهای تربیتی در تربیت، با این رویکرد ...
چكیدهتنها الگوی تربیتی برای ساختن انسان منتظر و زمینهساز ظهور، الگوی «تربیت حماسی» است. به عبارت دیگر تربیت حماسی، الگوی جامع تربیت مهدوی است؛ زیرا عصر غیبت، عصر ظهور بلاها و مشکلات است و هر کسی نمیتواند با ابتلائات بزرگ آخرالزمان روبهرو شود و کبریت احمر بماند، بلکه نیازمند الگویی ویژه و متفاوت است که بتواند ویژگی...
چکیدهموضوع راهکارهای تربیتی زمینهساز ظهور از دغدغههای مهم مکاتب فرهنگی، ادیان آسمانی و بهویژه دین اسلام است. هدف نوشتار حاضر، بررسی تعدادی از راهکارهای تربیتی است که در احادیث به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به عنوان زمینهساز ظهور پرفروغ مهدوی مطرح شده است. روش پژوهش، توصیفی _ تحلیلی بوده و به منظور گردآوری دادههای لازم برای ...
چکیدهدر اندیشۀ دینی پایان تاریخ، دوران استقرار عدالت و حاکمیت مستضعفان است که این تحول جهانی به دست حضرت مهدی(عج) و یاران مخلص او انجام میگیرد. در روایات اسلامی از یاران مهدی(عج) با ویژگیهایی یاد شده است، که تا این یاران یافت نشوند و خداوند نخواهد، آن حرکت آغاز نخواهد شد. بهجز امام که معصوم و دارای عنایت ویژۀ خداوندی است، یاران ...
چكیدهخداوند اراده فرمود دین مبین خود را بر همۀ ادیان برتری بخشد، گرچه این حقیقت کافران و مشرکان را خوش نیاید. او همچنین اراده فرمود بر مستضعفان منت گذارد و آنان را وارث زمین و زمان قرار دهد، گرچه این امر بر مستکبران جهان سخت و تنگ آید. افزون بر این، سنت حتمی و تردیدناپذیر الهی بر این تعلق گرفته که با ظهور حجّتش، جهان را از عدل و قسط و احسان سرشار فرماید،...
چکیدهبیگمان سنتهای اجتماعی بهویژه در فرهنگ دینی، بر پایۀ برخی آموزهها شکل میگیرد. این آموزهها آنگاه که برخاسته از آیات نورانی قرآن و روایات معصومان(ع) یا خرد انسانی باشد، دارای ارزش و اعتبار است، وگرنه اهمیت چندانی نخواهند داشت.از آنجا که گویاترین و گستردهترین مستند در جزئیات معارف مهدویت روایات ...
چکیدهنوشتار پیش رو، با بیان مقدمه و مفهومشناسی واژگان کلیدی همچون سنت، استخلاف و مهدویت آغاز میشود. بیان شاخصههای سنت الهی مانند قطعیت، ابدیت و تخلفناپذیری، بخش بعدی نوشتار را به خود اختصاص داده است. تقسیمبندی سنتهای الهی به مطلق و مقید، اصلی و فرعی، و فردی و اجتماعی، بخش سوم بحث را تشکیل میدهد. در بخش چهارم ...
چکيدهفرآیند حرکت جهان به سمت پایان تاریخ، با تکوین مفهومی به نام موعود و فراز و نشیبهای آن در دوران ارتباطات، در بسیاری از تولیدات سینمایی مورد توجه قرار گرفته است. توجه به مقوله موعودگرایی در تولیدات سینمایی غربی، از اولین فرآوردههای شکل گرفته در عرصه سینما نمایان است. حضور یک منجی که در آخرالزمان برای احقاق حق میآید، در بسیاری از ...
چکیده رخداد آخرالزمان و به پایان رسیدن حیات بشر در اين جهان، بدونشک مهمترین رویدادی است که میتواند در زندگی بشر تجربه شود، و تصویر آن بیمسامحه عظیمترین و آخرین پرده نمایش زندگی انسان به شمار میرود. در بخش نخست مقاله حاضر، ابتدا به زمينههاي اسطورهاي و ديني آخرالزمان و حضور اين موضوع در باورهاي اساطيري ...
از میان شاخههای مختل هنر اسلامی، هنر زمینهساز جوانه تازهای است در بدنه سترگ آن. بررسی هنر زمینهساز که رویکردی آیندهنگر را در خود جای داده است، به دلیل عدم شناخت صحیح از تار و پودش مورد غفلت و تنهایی ویژهای قرار گرفته است. این معلول سبب شد، نظرات اساتید مختلف را در این زمینه جویا شویم تا منجر به بسط و گسترش نظری آن ...